Grupy subkulturowe i ich wpływ na zachowanie młodzieży.

​

Zjawisko agresji i przemocy w szkole współczesnej różnych szczebli można rozpatrywać w kategoriach funkcjonowania podkultur młodzieżowych. Patologie występujące w rodzinie, trudne warunki życiowe, słabe wyniki w nauce, rodzą frustracje, poczucie niższości, niechęci do domu rodzinnego oraz szkoły. Zerwanie więzów emocjonalnych emocjonalnych najbliższymi oraz poczucie wyobcowania ze środowiska szkolnego stanowią bezpośrednią przyczynę poszukiwania własnego środowiska, które byłoby w stanie zrekompensować braki spowodowane osamotnieniem i izolacją oraz zapewniłoby realizację podstawowych potrzeb psychicznych takich jak: uznanie, akceptacja, poczucie wartości. Inne motywy przystąpienia do grupy nieformalnej to:

·        tendencje rozwojowe takie jak: chęć przeżycia przygody, chęć zabawy,

·        dążenie do uzewnętrznienia swojej odrębności, szukanie aplauzu do pomysłowości, siły, odwagi,

·        ciekawość, chęć doświadczenia czegoś innego, tajemniczego.

         Przystąpienie do grupy nieformalnej nie jest zadaniem trudnym. Niekorzystna sytuacja rodzinna i szkolna sprzyjają podejmowaniu wzmożonych kontaktów z rówieśnikami mającymi podobne problemy. Grupa utworzona z takich jednostek, z dala od kontroli dorosłych, tworzy i utrwala pewien styl życia, samodzielnie wybiera autorytety. W niej młody człowiek uzyskuje możliwości pełnienia ról społecznych na rzecz pewnej zbiorowości. W miarę upływu czasu wzrasta atrakcyjność grupy dla jej członków i trwałość więzów wewnątrzgrupowych. Czas wolny grupa spędza na grach na flipperach, paleniu papierosów, piciu alkoholu, używaniu środków odurzających, dokonywaniu przestępstw, czynach o charakterze chuligańskim.

         Krzysztof Zajączkowski uważa, że przestępstwa dokonywane przez te grupy są swojego rodzaju zabawą „sportem” uprawianym na pokaz, dla rozrywki. Młody człowiek nie wgłębiając się w filozofię powielanych w Polsce zachodnich ruchów młodzieżowych niejako bezwiednie podlega wpływom „wychowawczym” grupy, do której przynależy. W grupach tych daje się zauważyć koncentrację na zewnętrznych atrybutach poszczególnych ruchów. Każde wspólne picie alkoholu „ćpanie”, każde wspólne przestępstwo umacnia wpływ grupy, dokonując wyłomu w systemie wartości jednostki.

         W miarę upływu czasu następuje internalizacja norm i wartości akceptowanych w grupie. Najczęściej są one nieakceptowane, odrzucane przez społeczeństwom, co z kolei rodzi konflikty. Każdą podkulturę młodzieżową cechuje:

·        swoisty system wartości i założenie ideologiczne,

·        specyficzne przedmioty i wzory osobowe będące wyrazem kultu i czci,

·        specyficzne formy działalności pozytywnej i negatywnej takie jak: apele, demonstracje, zloty wspólnotowe, terroryzm, narkomania, przestępczość, zachowania agresywne i autoagresywne.

         Według T. Palecznego o odrębności oraz specyfice subkultur młodzieżowych decydują kategorie, które nazywa:

·        Typami realizacji wewnątrzgrupowych

·        Subiektywnym i obiektywnym statusem tych grup

·        Obserwacją na zmianę a nie na trwanie.

         Młodzież uczestnicząca w subkulturach przeciwstawia się głównie:

·        instytucjom socjolizującym, do których należy szkoła, kościół,

·        instytucjom masowego komunikowania,

·        instytucjom rozpowszechniania kultury,

·        instytucjom represyjnym i wyposażonym w sankcje,

·        innym instytucjom o sztywno określonych przepisach działania, do których może również należeć rodzina.

         Biorąc pod uwagę nasilenie i stopień agresywności nieformalnych grup młodzieżowych, możemy podzielić je na:

·        Poppersów

·        Rochersów

·        Punków

·        Skinheadów

·        Wyznawców Szatana

Ruch popper

W końcowym okresie lat siedemdziesiątych narodziła się na zachodzie Europy, w środowisku bogatej młodzieży ruch popperowski, negujący zastaną rzeczywistość, bojkotujący świat zawodowych karier i politycznej aktywności, ruch, dla którego szczególnego znaczenia i szacunku nabierają pieniądze. Do Polski nurt ten dotarł w latach osiemdziesiątych wraz z naszymi przejawami stylu życia oferowanymi przez świat telewizji. Ideologią tego ruch jest:

·        wesołe i przyjemne życie,

·        istota „szpanowania” w otoczeniu i udowadniania, że jest się kimś lepszym, kimś, kogo na coś stać, kogoś, kto może być kimś,

·        do swoich wrogów zaliczają punków – prezentują nienawiść do tego ruchu młodzieżowego,

·        Popper jest wyraźnie umiejscowiony klasowo, wywodząc się z dzieci zamożniejszych rodziców, głównie warstwy mieszczańskiej,

         „Szpanuje cienka warstwa młodzieży licealnej, która nie ma sprecyzowanych poglądów co do swojej przyszłości, często wiąże ją z jakimś rodzajem twórczości”.

         Przez osoby zajmujące się zawodowo subkulturami młodzieżowymi ruch ten jest różnie odbierany, od naturalnej „akceptacji” po niechęć wynikającą głównie z wywyższania się jego członków. Ruch popperowski niektórzy traktują jako postać zastępczego zachowania, reakcję młodego człowieka na szarość codziennego, kryzysowego dnia w kraju.

Ruch rocker

Jest to ugrupowanie, w którym jednym z podstawowych wyróżników jest agresja i stosowanie przemocy. Rockersi zaistnieli po raz pierwszy w USA pod koniec lat siedemdziesiątych. Ich atrybutami są czarne, skórzane kurtki i spodnie, i długie buty i opaski na głowach. Na kurtkach wymalowane mają faszystowskie emblematy. Do podróżowania i przemieszczania używają motocykli dużej pojemności renomowanych marek.

Ruch punk

Punki pojawili się na Zachodzie w latach siedemdziesiątych, wyróżniając się z otoczenia swym wyglądem i różnokolorowymi fryzurami. Ubiór ich stanowi skórzana kurtka nabijana ćwiekami, wojskowe buty, na rękach przepaski z nitami. Na szyję zakładają łańcuchy i obroże. „Punk” oznacza mniej więcej śmierć, śmierdziel, szmata, odpadek. Ruch ten cechuje:

·        członkowie wywodzą się przeważnie ze środowiska robotniczego,

·        nie unikają nadużywania siły i brutalności,

·        deklarują wrogi stosunek do narkotyków.

 

         Ułasiuk do podstawowych elementów „punkowego” stylu życia zalicza:

·        krytycyzm,

·        sarkastyczny humor,

·        realistyczne podejście do rzeczywistości, m.in.:

-        szydercze traktowanie hipisowskich złudzeń i utopii,

-        gwałtowną niechęć do szpanerstwa,

-        nienawiść do wojska, policji i polityków,

-        podejrzliwość w stosunku do manipulacji,

-        nonszalancja wobec różnych „świętości”,

-        prowokacyjność.

Ruch skinhead

Jest subkulturą młodzieżową opartą na kulcie siły, która po raz pierwszy pojawiła się w Anglii. Nazwa pochodzi od angielskiego – skin – skóra i head – głowa, tak więc to są młodzi ludzie z wygolonymi głowami do gołej skóry. Noszą oni długie, sznurowaty – najczęściej wojskowe – buty, wąskie dżinsy i podkoszulki.

Przedmiotem szczególnej napastliwości i aktów agresji skinheadów stali się kolorowi emigranci, Żydzi i komuniści, hipisi i homoseksualiści.

W Polsce jest to szczególnie agresywna, niebezpieczna i brutalna grupa młodych ludzi – jest to więc subkultura krynogenna – najczęściej popełniająca przestępstwa:

·        rozboje i pobicia za pomocą niebezpiecznych przedmiotów, noży, brzytew, żyletek i łańcuchów,

·        zaboru mienia – najczęściej przedstawicielom innych subkultur,

·        bijatyk i rozrób pomiędzy kibicami różnych zespołów.

         Charakteryzując skina można mu przypisać następujące cechy: siła, duma, odwaga, pewność siebie, odporność na cierpienie.

Wyznawcy szatana

Za początek satanizmu przyjmuje się rok 1966 – w którym w Stanach Zjednoczonych Szandor Anton La Vey opublikował „Czarną Biblię” i ogłosił się „Czarnym Papieżem”. „Głównym założeniem ruchu jest to, że światem rządzi zło i ono zawsze zwycięża w walce z dobrem. Dlatego cześć należy oddawać szatanowi a nie Bogu, który jest słabszy”.

         Ideologia ich ruchu oparta na czynieniu zła na Ziemi, szerzeniu nienawiści – dlatego tę podkulturę młodzieżową zalicza się do jednej z najbardziej brutalnych w Polsce. Większość polskich satanistów wywodzi się z rodzin powiązanych z katolicyzmem, pochodząc ze środowisk robotniczych i chłopskich.

         To członkowie tych grup podkulturowych wywierają wpływ na sposób myślenia, ubierania się, wyznawania określonych wartości, prezentowania takich a nie innych postaw i zachowań części młodego pokolenia.